Í fararbroddi þegar kemur að umhverfismálum

 

Pálmar Óli Magnússon, forstjóri Samskipa á Íslandi, segir meðvitund um samfélagsábyrgð fyrirtækja alla tíð hafa verið leiðarstef í starfseminni. „Það er okkur til dæmis metnaðarmál að vera í fararbroddi þegar kemur að því að taka upp nýja tækni og aðferðir sem minnka umhverfisáhrif starfseminnar,“ segir hann. Vöruflutningur, hvort heldur sem hann er innanlands eða á milli landa, er nauðsynleg innviðaþjónusta sem enginn getur verið án og fyrirtækið taki mjög alvarlega ábyrgð sína á að takmarka neikvæð umhverfisáhrif sem af honum stafar. Þá fylgi því líka fjölþættur ávinningur að draga úr orkunotkun, fyrir fyrirtækið og samfélagið í heild. Það leiði til aukinnar hagræðingar í starfseminni og minnki umhverfisfótspor fyrirtækisins um leið og dregið sé úr innflutningi á eldsneyti og sóun á orkuauðlindum heimsins. „Orkusparandi aðgerðir tikka í öll boxin.“

Enn metnaðarfyllra útblástursmarkmið

Í þessu felist rauði þráðurinn og mesta áskorunin hjá flutningafyrirtækjum. „Í sjálfu sér stýrum við því ekki beint hversu mikið er flutt, hvaðan varan er keypt eða hvert hún er seld.“ Áherslan er á hvernig koma megi vörunni á milli staða á sem hagkvæmastan hátt. Þar sé annars vegar horft til þess að draga úr orkunotkuninni, svo sem með því að hámarka nýtinguna í flutningakerfunum þannig að orkunotkun á hverja flutningseiningu sé lægri, og hins vegar til þess að nota sem hagkvæmust flutningatæki. Samskip fylgjast jafnframt með tækniframförum og eigi í margvíslegu samstarfi um tækniþróun og einsetji sér að vera í fararbroddi með þeim sem kjark hafi og frumkvæði til að hagnýta nýja tækni.

Og árangurinn lætur ekki á sér standa. Markmið sem Samskip settu sér um minni útblástur gróðurhúsalofttegunda í innanlandsflutningum til ársins 2020, að fara úr 124 grömmum koltvísýrings á hvert flutt tonn á kílómetra árið 2015 niður í 115 grömm, náðust til dæmis á síðasta ári og vel það þegar útblásturinn var kominn niður í 112,7 grömm. „Við höfum því sett okkur nýtt og enn metnaðarfyllra markmið um að fara niður í 110 grömm á tonnkílómetra fyrir 2020,“ segir Pálmar. Í árangrinum endurspeglist að stórum hluta bætt nýting á flutningskerfunum. „Og með reglulegri endurnýjun á trukkaflotanum tryggjum við að við séum alltaf með nýjustu og sparneytnustu flutningabílana í okkar þjónustu.“

LNG er spennandi kostur fyrir skipin

Í skipaflutningum er markmið Samskipa að útblásturinn fari í 38 grömm árið 2020, úr 42 grömmum 2015, en þar hefur róðurinn verið þyngri því útblásturinn í fyrra fór í 47 grömm. „Þarna er við að eiga breytur sem fyrirtækið hefur ekki vald á,“ segir Pálmar, en þegar uppgangur er í efnahagslífinu eykst innflutningur á vörum, á meðan að útflutningur frá landinu helst nokkurn veginn sá sami. „Þá verður til tímabundið ójafnvægi í flutningunum með tilheyrandi óhagræði.“ Skipin koma heim hlaðin vörum og kölluð til aukaskip á stundum vegna innflutningsins, en eru léttari á útleiðinni.

Pálmar segir stöðugt horft til leiða til að bæta orkunýtingu. Þannig sé til dæmis spennandi að horfa til reynslunnar af skipum samstæðunnar í Noregi, sem fylgt hafi kaupunum á Nor Lines AS á síðasta ári. Árið 2015 tóku Samskip við rekstri skipanna Kvitnos og Kvitbjørn sem brenna fljótandi jarðgasi (LNG). Skipin falli vel að sjálfbærri stefnu Samskipa og losi til dæmis ekki köfnunarefnisoxíð (NO_x) út í andrúmsloftið, lágmarki losun á brennisteinsdíoxíði (SO_x) og losi 70 prósent minna af koltvísýringi á hvert flutt tonn á kílómetra heldur en vöruflutningabifreiðar. Þau séu umtalsvert hagkvæmari þegar kemur að orkunýtingu í samanburði við skip sem brenni hefðbundinni skipaolíu.

„Þetta er dæmi um orkugjafa sem verið er að prófa sig áfram með að nota í skipum,“ segir hann. Þannig verði horft til nýjustu lausna þegar kemur að endurnýjun í skipaflotanum. „En vandamálið við að nota orkugjafa á borð við til dæmis raforku á lengri flutningsleiðum er að ennþá er tiltölulega dýrt að geyma raforku. Til að sigla yfir hafið þarf svo mikið magn af orku og það eru engar hleðslustöðvar á leiðinni.“

Endurvinnsla og góður andi

Áhersla á umhverfisvernd segir Pálmar ná til allra þátta starfseminnar. Til dæmis sé í frystiflutningum leitast við að nota ávallt nýjustu tækni og búið að fjárfesta í búnaði og nýjum kælimiðlum sem hafa minni neikvæð áhrif á umhverfið en hefðbundnir. Þá hafi Tæknideild Samskipa um áratugaskeið unnið náið með gámaframleiðendum við að bæta hönnun og efnisval gáma. „Gámar Samskipa í dag eru um 960 kílóum eða 20 prósent léttari en þeir voru fyrir 20 árum sem dregur úr orkunotkun.“

Samskip hafa líka unnið markvisst að því að draga úr pappírs- og matarsóun, dregið úr plastnotkun, svo sem með því að hætta notkun einnota plastmála á vinnustöðvum sínum, auka endurvinnslu og auka hlutfall rafmagnsbíla í fyrirtækjabílaflotanum. Árið 2015 var hlutfall endurnýtanlegs sorps hjá Samskipum á Íslandi 46 prósent, en er nú komið yfir 55 prósent og markmiðið að hlutfallið fari í 60 prósent 2020. „Það fer heilmikið í gegn hjá okkur af umbúðum og sjóbúnaði og öðru sem tengist flutningunum og við höfum sett okkur skýr markmið um að flokka betur og auðvelda endurnýtingu í stað þess að þetta sé urðað í stórum stíl.“

Fyrir utan umhverfismál leggja Samskip sig síðan fram um að vera góður vinnustaður á allan hátt. Það hafi bein áhrif á starfsánægju, dragi úr tjónum og frávikum og hafi jákvæð áhrif á öllum vígstöðvum. „Meðvitund um öryggi og öryggismál er mikið gæðamál sem hjálpar okkur við allt sem við gerum, að draga úr sóun og taka ekki óþarfa áhættur og svo framvegis,“ segir Pálmar. Þá sé kynbundinn launamun ekki að finna hjá fyrirtækinu, enda hafi Samskip í fyrstu atrennu fengið gullmerki í jafnlaunaúttekt PwC. Þar hafi haft áhrif að Samskip hafa ávallt haft að leiðarljósi að jafnræði sé meðal starfsmanna, óháð kyni, uppruna eða trúarbrögðum. „Samskip hafa líka skrifað undir sáttmála gegn einelti, áreitni og ofbeldi og við leggjum áherslu á jákvæð og uppbyggjandi samskipti. Það er okkur mikilvægt að góður starfsandi sé á vinnustöðvum Samskipa.“

^{Pálmar Óli Magnússon, forstjóri Samskipa á Íslandi, segir rauðan þráð í starfseminni að draga úr skaðlegum umhverfisáhrifum þeirra nauðsynlegu innviðaþjónustu sem flutningastarfsemi sé sannarlega.}  

 

 Lesa viðtalið á vef Fréttablaðsins: 

https://www.frettabladid.is/lifid/i-fararbroddi-egar-kemur-a-umhverfismalum